Muzeji Srbije kao deo kulturno turističke ponude za porodice sa decom

Domazet, Ivana and Vukanović, Maša and Jokić, Biljana and Todorović, Maja (2018) Muzeji Srbije kao deo kulturno turističke ponude za porodice sa decom. Institut ekonomskih nauka, Beograd. ISBN 978-86-89465-38-9

Text Muzeji knjiga sa koricama.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (2MB)

Abstract

Monografska studija „Muzeji Srbije kao deo kulturno turističke ponude za porodice sa decom“ je rezultat istraživačkog projekta koji je bio fokusiran na jačanje saradnje turističkih operatera i muzeja u Srbiji, odnosno ohrabrivanja njihovog zajedničkog rada na razvijanju kulturno-turističkog proizvoda namenjenog porodicama (odraslima i deci uzrasta do 15 godina). Predmet istraživanja jesu mogućnosti za primenu koncepta „porodični dan u muzeju“ u funkciji razvoja kulturnog turizma sa akcentom na porodičnim odmorima. Naime, „Porodični dan u muzeju“ je koncept koji praktikuju brojni muzeji širom sveta, a reč je o specijalnim vođenjima kroz stalnu i/ili povremene izložbe za decu i njihove roditelje uz prateće programe kao što su kratke predstave, video projekcije ili radionice na kojima pre svega deca uz pomoć kustosa i roditelja na sebi svojstvene načine (npr. crtežom, rečju, pokretom) izražavaju šta su naučili tokom posete. Koncept je, pre svega, osmišljen i namenjen lokalnom stanovništvu, ali može biti veoma atraktivan za turiste/porodice na odmoru jer omogućava potpuno drugačiji doživljaj u odnosu na rutinske posete lokalnim muzejima u okviru turističkih aranžmana. Takva opcija prepoznata je u gradovima kao što je San Sebastian u Španiji, Otava u Kanadi, oblasti Meinfeld u Švajcarskoj, itd. Rezultati istraživanja poslužiće za kreiranje modela programa u kome su porodični dani u muzejima u Srbiji centralna aktivnost. Pored učešća u porodičnom danu u muzejima, turisti bi se upoznali i sa drugim znamenitostima grada/opštine (prirodne lepote, objekti arhitektonskog nasleđa uključujući i tradicionalno neimarstvo, gastronomija, tradicionalni zanati, itd.). Inicijalno, reč je o izletima/dvodnevnim aranžmanima u okolini centara koji privlače veći broj turista i gde se može očekivati veće interesovanje građana za porodične aktivnosti van mesta boravka (npr. Beograd, Niš, Novi Sad, Subotica, Jagodina, Kragujevac). Koncept je osmišljen u kontekstu kulturnog turizma, koji poslednjih decenija širom sveta predstavlja granu u usponu i beleži sve značajnije ekonomske efekte (Jelinčić, 2010). Prema prognozama Svetske turističke organizacije (UNWTO) već 2020. godine kulturni turizam će postati vodeća grana turističke privrede u svetu. Kulturno nasleđe je jedan od najznačajnijih resursa za razvoj kulturnog turizma i osnova njegovog održivog razvoja. Interpretacija nasleđa je bazični sadržaj kulturno turističkog proizvoda (Đukić i Todorović, 2008). U tom smislu posebnu ulogu imaju muzeji, kao ustanove kulture koje istražuju, čuvaju i prezentuju nasleđe, a nasleđe je okosnica društvenog pamćenja, te tako i važan faktor u izgradnji kulturnog identiteta. Iskustva u muzejima, kao deo kulturne participacije, doprinose jačanju spona pojedinaca i zajednice, ali i razumevanju različitosti drugih grupa i zajednica. Takođe, posete muzejima jesu nezaobilazan deo turističkih putovanja. Ipak, kada je reč o domaćim turistima, lokalnom stanovništvu, posete domaćim muzejima predstavljaju najmanje popularne aktivnosti u slobodno vreme (Cvetičanin 2007; Mrđa 2011a, 2011b; Opačić i Subašić 2016). Istovremeno muzejske manifestacije („Noć muzeja“, „Muzeji Srbije deset dana od 10 do 10“) i posebne izložbe (npr. „Mankala – misaona igra“ u Muzeju afričke umetnosti i „Pupin – od fizičke do duhovne realnosti“ u Istorijskom muzeju Srbije) privlače veoma veliki broj posetilaca (Martinović i Jokić 2012; Jokić i Žeželj 2013; Jokić 2016; Jokić, Mrđa i Martinović 2016). Iako je relativno mali broj inovativnih muzejskih programa namenjenih porodicama i deci uzrasta do 15 godina, upravo muzejske manifestacije pokazuju da za takvim vrstama programa postoji interesovanje. Ipak, on je u Srbiji retkost – praktikuje ga tek nekoliko muzeja, pri čemu je najčešće reč o povremenim programima bez ustaljene dinamike. U ovoj studiji će najpre biti opisani ključni koncepti: kulturni turizam u svetu i kod nas, sa posebnim osvrtom na ulogu muzeja u tom kontekstu. Zatim sledi prikaz istraživačkog dela, koji obuhvata tri celine: 1. analizu odabranih gradova u Srbiji, na osnovu sekundarnih izvora i terenskog istraživanja; 2. anketu kustosa u muzejima; 3. anketu roditelja maloletne dece, kao potencijalnih korisnika test tura, dok su na kraju studije predstavljena zaključna razmatranja i preporuke proizašle iz istraživanja.

Actions (login required)

View Item